سه دهه از فاجعه چرنوبیل، بدترین حادثه هسته ای جهان می گذرد. اما امروزه به مرور زمان نشانه های حیات به این منطقه ممنوعه درحال بازگشت است. حیوانات وحشی در چرنوبیل، در منطقه آلوده دیده می شوند. توله سگ هایی که در منطقه پرسه می زنند، قلب هزاران نفر را تسخیر می کنند. گردشگرانی که سریال چرنوبیل HBO را تماشا کرده اند، با ویرانه ها سلفی می گیرند. در گذشته عده ای از مردم تصور می کردند که منطقه ممنوعه چرنوبیل برای همیشه غیرقابل سکونت است اما حقایق جالب در مورد حیوانات چرنوبیل وجود دارد و امروزه این منطقه بهشتی برای گیاهان و جانوران است.
خب داستان چیه؟
اثرات انفجار رادیواکتیو در نیروگاه هسته ای چرنوبیل در 26 آوریل 1986 محیط زیست را ویران کرد. تشعشعات فاجعه چرنوبیل در اطراف این نیروگاه و در نزدیکی شهر پریپیات در اوکراین باعث شد برگ های هزاران درخت رنگ زنگ‌زده‌ای به خود بگیرند. به همین دلیل به این منطقه “جنگل سرخ” می گویند. کارگران در نهایت درختان رادیواکتیو را با بولدوزر دفن کردند. همچنین سربازان شوروی، به حیوانات ولگرد در منطقه ممنوعه چرنوبیل در مساحت 1000 مایل مربع شلیک کردند. اگرچه امروزه کارشناسان معتقدند بخش هایی از این منطقه تا 20000 سال دیگر برای انسان ناامن خواهند ماند. اما در این مناطق، گونه های جانوری و گیاهی متعددی به رشد خود ادامه دادند.
زندگی حیوانات در منطقه چرنوبیل
در حالی که زندگی انسان ها در منطقه ممنوعه چرنوبیل به شدت ممنوع است، بسیاری از گونه های دیگر در آنجا زندگی می کنند. خرس قهوه ای، گرگ، آهو، گوزن، سگ آبی، روباه، گورکن، سگ، راکون و بیش از 200 گونه پرنده اکوسیستم خود را در منطقه چرنوبیل تشکیل دادند. در کنار حیوانات بزرگتر، انواع دوزیستان، ماهی ها، کرم ها و باکتری ها محیط خالی از سکنه را به خانه خود تبدیل کردند.
راهنمایان تور به بازدیدکنندگان توصیه می کنند، حیوانات چرنوبیل را به دلیل وجود ذرات رادیواکتیو بالقوه در خز آنها نوازش نکنند. همچنین میزان بروز کم جهش های فیزیکی در اثر تشعشعات باعث تعجب بسیاری از زیست شناسان شد. محققان موارد عجیبی در این منطقه، مانند آلبینیسم جزئی در میان پرستوهای روستا ثبت کردند. اما آنها فکر می کنند که جهش های جدی و شدید به طور عمده مستقیماً پس از انفجار اتفاق افتاده است.
شاید تشعشعات باعث مرگ حشرات چرنوبیل شد.
برخلاف گوشتخواران بزرگ و سایر جانوران بزرگ، جمعیت حشرات و عنکبوت ها کاهش یافتند. مطالعه ای در سال 2009 در Biology Letters منتشر شد. این مطالعه نشان می دهد، هر چه تشعشعات در مکان های خاصی در اطراف منطقه فاجعه چرنوبیل بیشتر باشد، جمعیت بی مهرگان کمتر می شود. پدیده مشابهی پس از حادثه هسته ای سال 2011 در نیروگاه هسته ای فوکوشیما رخ داد. در این حادثه جمعیت پرندگان، سیکادا و پروانه ها کاهش یافت، در حالی که جمعیت سایر حیوانات تحت تأثیر قرار نگرفت.
تاثیرات تشعشات بر جمعیت گونه های کمیاب
شاید هیچ گاو سه سری وجود نداشته باشد، اما دانشمندان تغییرات ژنتیکی قابل توجهی را در موجودات متاثر از فاجعه چرنوبیل، مشاهده کردند. همچنین در سال 2001 مجله Conservation biology مطالعه ای را منتشر کرد. براساس این مطالعه، جهش های ژنتیکی ناشی از چرنوبیل در گیاهان و حیوانات تا 20 برابر افزایش یافت. در میان پرندگان مولد منطقه، گونه های کمیاب در مقایسه با گونه های معمولی متحمل اثرات نامتناسب ناشی از تشعشعات انفجار شدند. تحقیقات بیشتری برای درک چگونگی تاثیر جهش های جدید بر نرخ تولید مثل، جمعیت، تنوع ژنتیکی و سایر عوامل بقا مورد نیاز است.
مایک وود و نیک برسفورد، بوم شناسان بریتانیایی در مطالعه اثرات تشعشعات بر حیات وحش چرنوبیل تخصص دارند. آنها مشاهده کردند که اسب پرژوالسکی – یک گونه وحشی در حال انقراض که منشا آن مغولستان است – در CEZ رشد می کند. در اواخر دهه 1990، حدود 30 اسب پرژوالسکی در سمت اوکراینی CEZ آزاد شدند. بر اساس تصاویر، وود تخمین زد که برخی از اسب های اصلی (که با علامت های تجاری مشخص شدند) هنوز زنده هستند. عکس های اسب های خردسال و کره ها نیز نشان می‌دهد که جمعیت در حال گسترش است.
نبود انسان ها، چرنوبیل را به بیابان تبدیل می‌کند.
همانطور که WIRED اشاره می کند، فاجعه چرنوبیل آزمایشی ناخواسته را ارائه می دهد که زمین بدون انسان چگونه خواهد بود. زندگی در منطقه ممنوعه چرنوبیل توصیه نمی شود و شکار به شدت غیرقانونی است. هرچه تعداد انسان‌ها کمتر باشد، طبیعت می‌تواند خود را بدون محدودیت از فعالیت‌های انسانی بهتر بازسازی کند. بر اساس گزارش گاردین، اخیراً محققان یک منطقه حفاظت شده رسمی در سمت بلاروسی این منطقه ایجاد کردند.
این گزارش ادعا می‌کند که آنها «بزرگ‌ترین آزمایش اروپا درمورد بازسازی کلان اکوسیستم تخریب شده» را در این منطقه اجرا می کنند. این منطقه آزمایشی جایی است که حیوانات ترس خود از انسان را از دست می‌دهند. در واقع، تعداد کمی از گونه ها در منطقه ممنوعه چرنوبیل بهتر از خارج از آن زندگی می کنند. تعداد گرگ ها در این محل هفت برابر بیشتر از سایر مناطق غیر رادیواکتیو است. گوزن‌های شمالی ، گوزن‌های کوچک، گوزن‌های قرمز و گراز وحشی در CEZ در مقایسه با سه ذخیره‌گاه طبیعی غیرآلوده بلاروس دارای تعداد مشابهی هستند.
شما می توانید یک توله سگ چرنوبیل را برای نگهداری بپذیرید.
صد ها سگ از نوادگان سگ هایی که در جریان تخلیه منطقه در 27 آوریل 1986 توسط صاحبانشان رها شدند، این منطقه را خانه خود کردند. تا سال 2018، بیرون آوردن هر حیوانی از منطقه به دلیل خطر آلودگی به تشعشعات غیرقانونی بود. اما اکنون توله های پاک شده از تشعشعات، فرصت پیدا کردن خانه های همیشگی خود را دارند. برنامه فرزندخواندگی این سگ ها توسط صندوق آینده پاک و SPCA بین‌المللی رهبری می‌شود. همچنین آنها تضمین می‌کنند که سگ های ولگرد، عقیم سازی و واکسینه می‌شوند تا درنهایت این سازمان ها سگ هایی با وضعیت سالم تحویل سرپرستان دهند.
منبع:
Written by ClAUDIA DIMURO ,JUNE 20, 2019
مترجم: فائزه الیاسی | تولید محتوا و ویراست: مطهره تقیپور
بیشتر بخوانید: آیا حیوانات وحشی می توانند ترس را در بقیه احساس کنند؟
