تسکین درد بدون عوارض جانبی با استفاده از تکنیکی جدید
محققان دانشگاه لوند در سوئد یک روش درمانی جدید به وسیله میکرو الکترود های بسیار نازک برای مبارزه با درد های شدید ارائه داده اند. این روش با تسکین موثر و شخصی درد، فاقد عوارض جانبی مانند درمان با دارو های مسکن است. این مطالعه بر روی موش ها، در مجله تحقیقاتی Science Advances منتشر شد.
خب حالا داستان چیه ؟
فقدان روش درمانی برای درد های طولانی مدت بدون عوارض جانبی، معمولاً کیفیت زندگی بیماران را دچار اختلال می کند. درد مداوم بدون استفاده از مسکن، عملکرد روزمره بیمار را سخت می کند. درمان مسکن سنتی، درد را کاهش می دهد؛ اما بر حواس و عملکرد ذهنی تاثیرگذار است و خطر قابل توجهی از نظر اعتیاد به مواد مخدر نیز دارد.
درد، همچنین هزینه ی سنگینی برای جامعه در قالب مرخصی استعلاجی، هزینه‌ی مراقبت بهداشتی و تولید از دست رفته دارد. طبق گزارش اخیر آمریکا حدود هشت درصد از جمعیت آمریکا از دردهای شدید مزمن رنج می برند.
روش تحقیقاتی این تیم
یک تیم تحقیقاتی در لوند به سرپرستی پروفسور ینس شوئنبورگ، استاد فیزیولوژی عصبی، روش جدیدی را برای مبارزه با درد از طریق تحریک شخصی با استفاده از میکرو الکترودهای بسیار نازک و سازگار با بافت، ابداع کردند.
ینس شوئنبورگ می گوید: « الکترودها بسیار نرم و سازگار با مغز هستند. این الکترودها برای فعال کردن مراکز کنترل درد، بدون فعال کردن مدارهای سلول عصبی که عوارض جانبی ایجاد می‌کنند، استفاده می‌شوند. این روش شامل کاشت دسته ای از الکترودهای بسیار نازک و سپس انتخاب زیر گروهی از الکترودهایی است که درد را بدون عوارض جانبی تسکین می دهند. در این روش درمانی، درمان به صورت تحریک بسیار دقیق و شخصی انجام می شود؛ درنتیجه این روش درمانی برای هر فردی مؤثر است.»
درد با فعال کردن مراکز کنترل درد مغز مسدود می شود و در واقع باعث مسدود شدن انتقال سیگنال در مسیر های درد به قشر مغز می‌شود.
در ادامه ینس شوئنبورگ افزود: «ما همچنین روش خود را با مورفین مقایسه کردیم؛ که نشان می‌دهد مورفین در مقایسه با الکترود، درد را به میزان قابل توجهی، کاهش می‌دهد. علاوه بر این، مورفین دارای اثر آرام بخشی قوی و سایر اثرات شناختی است. در این مطالعه ما همچنین می‌توانیم نشان دهیم که حساسیت پس از درد (هایپرالژزیا)، که در دردهای مزمن شایع است، مسدود شده است.»
نتیجه گیری
محققان توانستند روشی را برای کنترل درد بدون اختلال در سیستم حسی یا مهارت حرکتی دیگری ایجاد کنند که پیشرفتی شگرف در تحقیقات درد است.
ماتیلد فورنی، دانشجوی دکترا و اولین نویسنده مقالات جدید درد، می‌گوید: « نتایج ما نشان می دهد که تسکین درد های شدید، بدون عوارض جانبی امکان پذیر است؛ چیزی که تاکنون یک چالش بزرگ بوده است.»
در این پروژه که چندین سال طول کشیده است، محققان یک فناوری بافتی، بر پایه ژلاتین و تکنیک های جراحی ایجاد کرده اند که امکان کاشت میکرو الکترودهای انعطاف پذیر با دقت بسیار بالا را فراهم کرده است. به گفته محققان، این روش جدید باید برای دردهایی که از طریق نخاع منتقل می شوند، یعنی بیشتر دردها، کاربردی باشد.
امروزه رایج‌ترین روش تسکین درد، استفاده از داروها است.
این مطالعه در لوند، بر روی موش ها انجام شد. آیا این نتایج را می‌توان درمورد انسان ها نیز در نظر گرفت؟ ماتیلد فورنی می‌گوید: « هدف ما همین موضوع می باشد. مغز انسان سیستم‌های کنترلی مشابه ای با موش ها دارد و طرح های الکترود ما را می توان برای انسان نیز بررسی کرد.»
آنها امیدوارند طی پنج تا هشت سال این روش منجر به درمان تحریک کننده رضایت بخشی برای افرادی که دارای درد شدید، مانند درد سرطان یا درد مزمن در ارتباط با ضایعات نخاعی هستند، شود. درحال حاضر برای این درد ها هیچ درمان رضایت بخشی در دسترس نیست.
محققان بر این باور هستند که این روش می تواند به طور گسترده برای درمان بیماری هایی به غیر از درد نیز استفاده شود.
ینس شوئنبورگ می‌گوید: «درواقع این روش می‌تواند برای تمام قسمت‌های مغز طراحی شود. بنابراین ما معتقدیم که از این روش برای درمان بیماری‌های مخرب مغزی مانند پارکینسون، افسردگی، صرع و احتمالا سکته مغزی می‌توان استفاده کرد. تکنیک الکترود در تشخیص و در تحقیقات درمورد نحوه عملکرد اسرارآمیز مغز، کاربرد دارد.»
منابع
- Materials provided by Lund University. Note: Content may be edited for style and length.
- Matilde Forni, Palmi Thor Thorbergsson, Jonas Thelin and Jens Schouenborg. 3D microelectrode cluster and stimulation paradigm yield powerful analgesia without noticeable adverse effects. Science Advances, 2021 DOI: 10.1126/sciadv.abj2847
مترجم: فائزه الیاسی | تولید محتوا و ویراستار: نفیسه مظفری
