برده داری مدرن در نظام سرمایه داری
برده داری مدرن در نظام سرمایه داری: در این مقاله از مجله علمی آسو به مبحث برده داری مدرن چالش های بردگان مدرن وشاخصه های برده داری مدرن پرداخته ایم.
منظور از برده داری مدرن چیست؟
امروزه برده داری به این مفهوم که کسی، انسان دیگری را در اختیار خود بگیرد به گونه‌ای که بر تمام شئون زندگی او تسلط پیدا کند. توسط بسیاری از جوامع محکوم می شود. همانطور که میدانید در برده داری سنتی برده ها خرید و فروش می‌شدند و حق انتخاب شغل و همسر را نداشتند. اما با پیشرفت جوامع بشری در زمینه‌های مختلف برده داری نیزتغییر شکل پیدا کرده و از حالت سنتی به حالت مدرنیزه در آمده است.
به گونه‌ای که امروزه در نظام سرمایه داری، این برده داری به شیوه‌ای ملموس بین کارگر و کارفرما حس میشود. متاسفانه در صنعت بیوتکنولوژی به دلیل دایره وسیع ایده‌ها، خلاقیت‌ها و اختراعات، وجود این سیستم اشتباه، به حداکثر خود رسیده است.
طبق گزارشات شبکه‌های خبری، ایران، کره شمالی، گینه استوایی و اریتره از جمله کشورهایی هستند که کمترین اقدام را درجهت مبارزه با برده داری نوین انجام می‌دهند. دراینجا شاخصه‌های برده داری مدرن را برمیشماریم تا مشخص شود با چه معیارها و سنجه‌هایی می توانیم نشان بدهیم که کارگران در سازمان‌های مختلف در بند این معضل بزرگ هستند.
شاخصه های برده داری نوین
پدر و مادری را تصور کنید که فرزند خود را تشویق به تحصیل در رشته‌ای می‌کنند که خود فرد، هیچ علاقه‌ای به آن ندارد اما خانواده از آن انتظار قبولی و تحصیل در آن رشته‌ی به خصوص را دارد.
فرزندان، در این زمینه تحت مراقبت و نظارت مداوم خانواده قرار دارند و هر تصمیمی که آنها را کمی از این هدف فاصله دهد، مورد سرکوب واقع میشود. اما داستان به اینجا ختم نمی‌شود، سیستم برده داری مدرن بسیار گسترده است. در واقع بردگان مدرن با حق و حقوق کم مجبور به انجام کار زیاد و طاقت فرسا هستند، همچنین درجهت حفظ معیشت خود مجبور به انجام کاری هستند که هیچ علاقه‌ای به آن ندارد.
اختیارات بردگان مدرن
بردگان مدرن، حق اظهار نظر ندارند مگر اینکه نظرشان موافق نظر کارفرما باشد. اگر اظهار نظری مخالف با نظر کارفرما بیان شود آن شخص توبیخ شده و در موارد جدی تر اخراج و کنار گذاشته می شود. و چه بسا بعد از اخراج، کارفرما نظر منفی خود را به دیگر کارفرماها منتقل کرده و فرد فرصت کار در حوزه تخصصی خود را به طور کلی از دست می‌دهد.
کارفرمایان، در مورد حوزه مورد علاقه بردگان هم تصمیم گیری می کنند و بردگان مدرن حتی نمیتواند درمورد شرایط کار خود در حوزه تخصصی که به آن علاقمند است هم تصمیمی بگیرد به این شکل که، فرد با وعده کار در حوزه کاری مورد علاقه خود وارد مجموعه می شود اما کارفرما به صلاحدید خود، شرایط کاری شخص را تغییر می دهد. لازم به ذکر است که در قانون کار کشور، هیچ بندی در رابطه با شرایط کاری مناسب کارگر وجود ندارد.
کنترل بردگان نوین
روابط بین بردگان نوین شدیدا کنترل می شود، بخصوص اگر در رابطه با حق و حقوق خود با هم صحبت کنند یا در رابطه با شرایط بد کاری پیش هم شکایت کنند، که در این صورت حتما به گوش کارفرما خواهد رسید.همچنین تمام جزئیات کاری حتی زمان استراحت بردگان نیز کنترل می شود. زمان بیشتر از حدی که کارفرما برای خوردن غذا مشخص نموده، استفاده از موبایل خوش و بش کردن بردگان، همگی توسط کارفرما سرکوب می شود.
تمسک به ترس حرف اول را میزند. بردگانی که زیر بار ظلم نمیروند با شدید ترین حالت سرکوب مواجه می‌شوند، به گونه ای که عبرتی برای دیگران باشد. در واقع بردگانی که از نظام برده داری خسته می شوند، توسط کارفرما کنار گذاشته و این رفتار به اطلاع کارفرمایان دیگر هم می رسد.
دروغ پراکنی شاخصه اصلی اینگونه نظام هاست، بردگان راهی ندارند جز اینکه روایت کارفرمایان را بپذیرند. بردگان شستشوی مغزی داده شده خیلی راحت هر دروغی را باور می کنند و با کسانی هم که دروغ را باور ندارند برخورد میشود. لذا لازمه زندگی بی دردسر قبول کردن دروغ‌ها یا چشم فروبستن بر دروغ‌هاست.
بردگان باید در فقر و تنگدستی زندگی کنند. همانگونه که از اسم برده مشخص است برده به کسی گویند که با فقر، دست و پنجه نرم می کند. اگر در رفاه باشد،که دیگر برده نیست و در اصل، تغییر این وضعیت سیستم برده داری را بهم میریزد. به همین دلیل، در چنین سیستم هایی کارگران یا بردگان عمدا در فقر و تنگدستی نگه داشته می شوند.
برده داری نوین در صنعت بیوتکنولوژی
به دلیل گستردگی سیستم برده داری مدرن، در تمامی حوزه‌ها، رنگ و بویی از وجود آن به چشم می‌خورد. در حوزه صنعت بیوتکنولوژی هم از این قاعده مستثنا نیست. متخصصان کارگر با تحقیق و پژوهش سیستمی جهت تولید یک محصول را طراحی می کنند اما تمام پروژه به نام کارفرما ثبت می شود. عملا این افراد بردگانی هستند که حتی صاحب ایده های خود هم نیستند.
بعد از اتمام این پروژه پایه حقوق آن ها افزایش نمی یابد بعلاوه هیچ تغییری در رشد سطح کاری این افراد هم صورت نمی پذیرد. احتمالا بعد از انتقال تکنولوژی کارفرمایان صاحبان ایده را از آن بخش منتقل کنند. همچنین می توانند با گرفتن سفته های گران از بردگان کاملا اختیار معلومات آنها را تا سالها در دست خود بگیرد.
کلام آخر
برده داری نوین از فقر و ناآگاهی سرچشمه می‌گیرد و گاها تا پایان زندگی فرد ادامه دارد بدون آن که خود شخص متوجه آن شود. پس نیاز است با افزایش آگاهی در جهت مبارزه با فقر آن را ریشه کن کنیم تا دیگر کسی قربانی این نوع ظلم مدرنیته نشود.
